Padvinderij

De Boyscout beweging heeft mijn sympathie. Zij is nog onvolmaakt - doch zooals zij nu is, kan zij reeds dingen van betekenis tot stand brengen. Een dergelijke poging, als uiting van bewust worden,...

Breuk met vader

Over leven en werk, 1930 Constant van Wessem, geboren 1892 [moet zijn: 1891] Den liefhebbers van "hereditaire eigenschappen" kan misschien het feit, dat hij stamt uit een familie, die in het...

Ontstaan roman Liszt

Hoe mijn eerste boek ontstond   Iedere schrijver kent de sensatie: hoe een onderwerp zich aan hem vasthecht. Hij kan het uitstellen, jaren zelfs, maar het nimmer vergeten. Een van zulke onderwerpen...

Moderne jeugd, modernisme

Moderne jeugd (1936, aantekeningen voor een lezing, niet gehouden) Oorzaak: Hoe komt men er toe van een moderne jeugd te spreken? Na-oorlogsch verschijnsel. Verschil met een vroegere jeugd:...

Ter Braak, Goethe, Kafka

Menno Ter Braak Noch in de kunst, noch in de cultuur vormt Ter Braak een partij. Men schaart zich niet achter hem, maar naast hem. Een politicus zonder partij; een Reinaert?Het inzicht in eigen...

Opleiding en loopbaan

Constant van Wessem (bloknootvel), 25 juli 1940  Geboren te Den Haag 1892. [moet zijn: 1891]  Opleiding/levensloop:Gymnasiale opleiding. Sinds 1914 in de journalistiek, thans uitsluitend voor...

Felicie Jehu 80 jaar

Felicie Jehu 80 jaar, 1945 De bekende schrijfster van meisjesboeken, Felicie Jehu viert 28 November haar 80ste verjaardag.In de laatste jaren heeft zij niet meer gepubliceerd, maar in den tijd van...

De moderne biografie

De moderne biographie Lezing voor de Volksuniversiteit, 22 Nov. 1940* Zelden, te zelden ondergingen wij historie als iets dat voor het heden evenzeer geldt als voor het verleden, iets dat levende...

Impasse na WO II

Impasse na WO II, zowel persoonlijk als in de kunst Crisis moderne kunstIs het van belang de “verscheurdheid”van een tijd in de kunst terug te vinden? Vraagt men dat van de kunst? En is daartoe de...

Individueel verzet

Over kunst, werkelijkheid, sociale gevoel, verzet, geestelijke waarden. Het sociale gevoel baseert zich in de eerste plaats op een contact met de werkelijkheid. Wanneer men spreekt van een toenemen...

NSB, oorlog en verzet

Over NSB, straffen, Eereraad, letterkundigen, het verzet Waarom de Partij van de Arbeiders faalde na WO IOmdat zij - terecht of ten onrechte - vereenzelvigd werd met de regeering daar de...

Onderwijs

Over feitenkennis, wiskunde, dom-knap, bijzonder onderwijs, slagen Ware dingen zijn eenvoudig. Die grap over een Duitsch professor, die zeide: Dat kan ik niet begrijpen, dat is me nog niet duister...

Oorlog, verzet, inhalige boeren

Over oorlog, verzet, inhalige boeren We hebben eigenlijk niet zooveel geleerd, d.w.z. zeer velen hebben dezen tijd als lastig, maar ook als zeer voordelig ervaren. Er is enorm aan de omstandigheden,...

WOII, Parijs

Over droom en realiteit, oorlog, Parijs, jaren twintig Droom en werkelijkheid. Een waan  Zal ik publiceeren of zal ik niet publiceeren. En zelfs, tot publiceeren besloten, had ik, onder het...

De eigen waarheid

Romain Rolland: Handel naar uw geweten Zoek uw eigen waarheid en verwerkelijk die. Er bestaat geen waarheid kant en klaar, geen starre formulering, die de een naar de ander door kan geven: waarheid...

Opleving literatuur

Over opleving literatuur na WO I en WO II Na de eerste wereldoorlog scheen zich een opleving in onze letteren te gaan baanbreken, die reeds tijdens de laatste oorlogsjaren zijn voorbereiding vond....

Over Het Getij

Het GetijOp een morgen - ik werkte op het redactiebureau van De Nieuwe Groene onder Mr. H.P.L. Wiessing - bracht de post mij een klein dun tijdschrift in roomkleurige omslag: Het Getij. Ik bladerde...

Kunstkritiek

Het peil van de kunstkritiek Want ook dit laatste is een symptoom, waar de aandacht op moet gevestigd worden. Nog altijd in de verbeelding levend, dat de kunstenaar een “vent”moet zijn, menen vele...

Over Kelk en Chasalle

Over Kelk en zijn oeuvre Kelk was lang niet te plaatsen, was niet “serieus”en veroverde langzamerhand met zijn romans een plaats.Maar juist de “niet-geplaatsten” in de literatuur blijken met de tijd...

Levensbeschrijvingen en meer

Diverse ondewerpenLevensbeschrijvingenN.a.v. ‘meesterlijke biografie’ van de schilder Matthijs Maris door W. ArondeusInderdaad raakt Arondeus de kern van het probleem: de waarheid van een...

Wiessing, communisme

Herinnering aan de heer Wiessing Ik abonneerde mij op uw Nieuwe Kroniek zoals ik mij indertijd abonneerde op De Vrije Katheder - erg on-politiek en partijman-loos: om “de Heer Wiessing”. Het is...